De ademhaling, de voortdurend afwisselende beweging van de in- en uitademing, is de belangrijkste van alle lichaamsfuncties, uw levenslange metgezel. In het Sanskriet wordt de ademhaling aangeduid met de term pranayama. ‘Prana’ betekent ‘energie’ en ‘yama’ betekent ‘verlengen’ of ‘beheersen’. In yoga is ademhalen niet alleen een lichamelijke activiteit maar ook een proces waarbij we levenskracht ontvangen.
Op een juiste manier ademen geeft kracht, rust en geneest. Hoe dieper de ademhaling hoe meer prana binnenstroomt, hoe intenser het gevoel van vitaliteit in het lichaam. Het beoefenen van het beheersen, versterken en verdiepen van de ademhaling is een van de doelstellingen van de ademhalingsoefeningen in de yogaleer. Een rustige beheerste ademhaling heeft een positief effect op het zenuwstelsel en organen, en ontspant lichaam en geest.
Ademhalingstelsel
De ademhaling wordt uitgevoerd door het ademhalingstelsel bestaande uit de neusholten, de longen, de borstkast, de luchtpijp, het diafragma (middenrif) en de tussenribspieren. Tijdens de inademing, door de neus, wordt zuurstof rijke lucht en energie (prana) naar de longen gebracht waarna het wordt opgenomen in het bloed en door het gehele lichaam wordt vervoerd. Tijdens de uitademing worden afvalstoffen (kooldioxide), water en warmte weer afgestaan.
Tijdens het beoefenen van yoga is het goed om de neusademhaling toe te passen. Indien dit om een of andere reden niet mogelijk is probeer dan de mond- en neusademhaling af te wisselen. Bijvoorbeeld door de neus in- en door de mond uit te ademen.
Het ademen door de neus heeft een aantal voordelen: de fijne haartjes in de neus filteren de stofdeeltjes uit de lucht en zorgen tevens voor het verwarmen en vochtig maken van de lucht voordat deze in de longen terecht komt. Door de neus ademen brengt als het ware schonere lucht in de longen. Daarnaast vertraagt de luchtstroom enigszins door de smalle doorgang in de neus waardoor de ademhaling rustiger verloopt. Het volgen van de neusademhaling geeft een diepere bewustwording van het ademen en hierdoor kunnen lichaam en geest beter ontspannen.
In de yoga wordt zowel de borst als de buikademhaling toegepast. Een te hoge borstademhaling is natuurlijk nooit goed; het benauwt en is vaak een teken van stress. Tijdens de yogales leer je de borstademhaling te verdiepen, je vrij te voelen in de borstkast, jezelf te openen en verbinding te leggen met het hart(centrum).
De buikademhaling, ook wel genaamd ‘in Hara’ ademen, is een essentiële vorm van ademhalen. Het Harapunt bevindt zich diep in het bekken, drie-vier dwarsvingers onder de navel. De diepe buikademhaling is van groot belang tijdens onze dagelijkse beslommeringen. Het geeft ons standvastigheid, kracht en brengt ons weer in balans. Tijdens de yogales leer je de toepassing van de buikademhaling en de verbinding te leggen met de aarde en je innerlijke werkelijkheid.
Gedurende de periode dat je yoga beoefent, zal je vele verschillende ademhalingsoefeningen ervaren. Je zal merken dat wanneer je meer bewust wordt van je adembeweging je meer beheersing krijgt over de effecten van bijvoorbeeld emoties en gebeurtenissen uit het dagelijkse leven. Angsten, ongerustheden en onzekerheden zullen minder vat op je krijgen en mogelijk zelfs verdwijnen.
Het beste adem je tijdens lange wandelingen. Dan komen de mooiste gedachten.
“Adem rust in, adem spanning uit”